Islandia to niezwykły kraj i to pod wieloma względami. Nas szczególnie interesować będzie spojrzenie geologiczne. Islandia jest bowiem najmłodszym „fragmentem”, jeśli tak można się wyrazić, Europy. Jest jednocześnie jej częścią, ale odległość sprawia, że wydaje nam się nieco obca. Odmienny jest także klimat Islandii od tego, który zwykliśmy uznawać za normalny w Europie. To paradoksalne, ale mimo, że jest to kraj wyjątkowo zimny, to jego położenie określa się jako „gorący punkt”. Jest to bowiem miejsce Grzbietu Śródatlantyckiego, które słynie z aktywności wulkanicznej. Grzbiet Śródatlantycki to grzbiet ciągnący się od Antarktyki po Islandię i poza tą wyspą niemal całkowicie zatopiony w Oceanie Arktycznym (widoczne są jedynie mniejsze wyspy, takie jak Azory i Bermudy oraz sporo mniejszych). Islandia to więc kraj kontrastów. Zwana jest krajem lodu, a to właśnie tu istnieją czynne wulkany. Jednym z nich jest Beerenberg. Jest to drugi pod względem wielkości aktywny wulkan na świecie. Znajduje się na wyspie, na której poza nim jest jedynie jedna, opuszczona niegdyś osada. Wulkan jest pokryty lodowcem, a jego krater ma aż około kilometra średnicy. Zanotowane wybuchy świadczą o tym, że aktywuje się on raz na sto lat. Ostatnio miało to miejsce w 1985 roku. Erupcja ta była połączona z trzęsieniem ziemi. Innym słynnym islandzkim wulkanem jest Grimsvotn. On również jest aktywny. Ostatnia jego erupcja miała miejsce całkiem niedawno – w 2011 roku. Poza erupcjami jest pokryty lodowcem, jego wybuch jednak go niszczy i topi, co powoduje lokalną powódź. Kolejnym czynnym wulkanem i to takim, którego erupcja miała miejsce stosunkowo niedawno jest Eyjafjallajokull, który znajduje się w pobliżu lodowca o tej samej nazwie. Ostatnio wybuchł on w 2011 roku, powodując przy okazji kilka tysięcy słabych trzęsień ziemi. Musiano ewakuować pobliskie miejscowości i choć udało się uniknąć ofiar w ludziach, to jednak wybuch wulkanu miał wpływ na wielu ludzi. Unoszony wysoko pył wulkaniczny był przyczyną sparaliżowania ruchu lotniczego w całej Europie. Wulkan ten, jak zanotowano, ma jeszcze tę właściwość, że po jego aktywności można się spodziewać erupcji kolejnego islandzkiego wulkanu, a mianowicie wulkanu Katla. On również, tak jak Eyjafjallajokull, znajduje się pod lodowcem. Po 2011 roku nie doszło do jego erupcji, tak jak to miało miejsce wcześniej przy podwójnej aktywności tych wulkanów. Katla powoduje zanieczyszczenia powietrza i powodzie, jest więc znany mimo, że jego aktywność jest ostatnio wyciszona (ostatnia erupcja miała miejsce w 1918 roku). Islandia może pochwalić się jeszcze jednym aktywnym wulkanem, o nazwie Hekla. To wulkan znany w kulturze jako przedsionek piekła. Jest słynny, ponieważ jest położony stosunkowo blisko stolicy państwa, a przy tym jest jednym z najaktywniejszych wulkanów wyspy. Ostatnia jego erupcja miał miejsce w 2000 roku, jednak kolejne wybuchy ludzie zanotowywali już od czasów przedhistorycznych. Wulkan jest stratowulkanem, a erupcja polega na wybuchach z kilku szczelinowych kraterów. Jego aktywność jest także zjawiskowa, wyrzuca nie tylko lawę i popioły, ale także duże ilości gazów. Każdy wybuch doprowadza do małej katastrofy, lokalnych powodzi i zniszczeń w rolnictwie spowodowanych opadającym popiołem. W centrum Islandii znajduje się wulkan Askja. Na terenie kaldery (miejsca po eksplozji wulkanu) znajdują się dwa jeziora, wypełnione siarkową wodą (stąd nazwa jednego z jezior – „Piekło”). Aksja była aktywna ostatnio w 1961 roku. Opisane wulkany to niemal wizytówka Islandii – kraju niezwykłego i pełnego niespodzianek. Jest jednocześnie tak blisko Europy i tak daleko. Mało znana, nielicznie zamieszkana. Jednak ostatnio Islandia coraz częściej staje się obiektem zainteresowania turystów. Znajdują się tu nie tylko czynne wulkany, ale także gejzery i gorące źródła. Można uznać za niezwykły również fakt, że jest to państwo, które wykorzystuje do ogrzewania mieszkań energię termiczną z gorących skał wydobywających się z wnętrza Ziemi. Niewątpliwie odmienność Islandii od innych europejskich państw wzbudza zainteresowanie – i słusznie.
